Dear, तिमी
अन्तराल सायद धेरै नै भयो होला
अगाडिको एउटा पत्र र यस पत्र बीच । यस अघि नै भनेको थिएँ नि समयले पनि निश्चित समय
लिन्छ। सायद भयो त्यहि; समयले आफ्नै लागि पनि लामै समय लियो ! शब्दहरुलाई शब्दसंग
जोड्न आज सायद समय मिल्यो र हातहरु लालायित भइरहेका छन् लेख्न । भनिहालें; लामो
अन्तराल ! मेरो लागि पनि समय एउटा लामो अन्तरालबाट गुज्रियो यो समय, सायद तिम्रा
लागि पनि ...
समयको एउटा लामो अन्तराल कटाए जस्तो
भान यो बीच हाम्रो मानसपटलमा गुन्जियो जस्तो लाग्छ ! यसो फर्केर हेर्दा जीवनको
एउटा गहन यात्रा कतै गन्तब्य नजिक पुगेको जस्तो र सो संगैको केहि पाएको जस्तो केहि
गुमाएको जस्तो ! एक जीवन चक्र, समय चक्र ।
भन्छन जीवन एउटा कथा हो रे अनि हामी
पात्र । अनेक रङ्ग, ढंगमा जीवनको कथा चलिरहन्छ । यसो पनि भन्छन, आखिरमा हामी सबै
कथा बन्छौं; सायद आखिरमा हामी आफै पनि जीवन बन्छौं, जीवन पछी ।एउटा कथा भित्रको
पात्र बन्दै आखिरमा आफै एउटा कथा बनेर अरु पात्रको लागि जीवन हुने यो लामो यात्रा
रहेछ । कति पात्रहरुको भूमिका हामी खेल्छौं, कति आरोह- अबरोह बाट ति पात्रहरु
अगाडी बढ्छन । यिनै पात्रहरु बिभिन्न रुपमा, बिभिन्न समयमा कति अन्य पात्रहरु संग
ठोक्किए होलान, कति अन्य पात्रहरु संग छुट्टिए होलान, कति पात्रहरु संग अझै ठोक्किन
बाँकी नै होला र छुट्टिन पनि बाँकी नै होला । म यिनै पत्रहरुको चित्र जीवनको
क्यानभासमा, एकान्तमा उतार्न खोज्छु कहिलेकाहीं, कोहि को धुमिल आकृति मात्र बन्छ,
कोहि बर्षौं पछी पनि दुरुस्तै आकार लिन्छन; अनि मनमा एउटा बिल्कुलै भिन्न अनुभव
बिकसित हुन पुग्छ त्यसघडी जब ति पात्रहरु हिजो जस्तै आज पनि उही भावभंगिमा मेरो सामु
उभिन्छन, उही पुरानो वातावरण ताजा भएर नाच्छन, उही रंगमंच र उही पात्रहरु र उ
कथाको मन्चन... जीवनको एउटा सौन्दर्य, यहाँ न कथाहरु मर्छन न पात्रहरु नै , भुल्न
सकिएला, अरु कथाहरुको भिडमा ति कथा गौण हुन पुग्लान तर अहँ मर्दैनन कथाहरु ,
मौनताको एक पलमा जुनकिरीहरु नाचे जस्तो ति कथारु नाच्छन, ति पात्रहरु बल्छन र हाँसो-आँशु
जे गाँसिएको छ बहन्छ, कुनै जोड बिना, आफ्नै संगीतमा ।कति पात्रहरु संगै हुँदा पनि
टाढा भएको लाग्छ, कति जति टाढा हुन, आफ्नै मनमस्तिष्कमा रहिरहन्छन, कति संग आँखै
अगाडी पनि भावनाहरु साटीदैन, कति संग भेट हुनै पर्दैन, ति पात्र संधै अगाडी उभिएकै
भान हुन्छ, अनि मन त्यसै खुल्छ एकलै भए पनि कोहि भए जस्तो । कति छोटो समयमै अभिन्न
पाटो बन्छन जिन्दगीको, कोहि कहिल्यै आत्मीय लाग्दैन । खैर, पात्रहरुको यो बिज्ञान
र यसको रसायनको बिषयमा जति अनुसन्धान गरेर, जति शब्द थपेर भन्न खोजे नि बिभिन्न
आवरणमा बिभिन्न पात्रहरुको चर्चा सकिंदैन किन भने जब हामी आफै कथाको एउटा अङ्ग हौँ
भने यो कथा हामी रहुन्जेल लेखि रहिन्छ र हामी संग सम्बन्धित रहुन्जेल बढिरहन्छ
तसर्थ पात्र त्यहि अनुरुप आउंछन र बाँच्छन । त्यसैले पात्रहरुको सम्झना मनमा
राख्दै अगाडी बढ्नु नै उचित हुन्छ ।
जीवन आफैमा कथा हो; नौलो भएन अब यो
वाक्यांश तर अचम्म हामी कथा बीच पात्र भएरै पनि आफै कथा लेख्न तल्लिन हुन्छौं अनेक
पात्र कल्पिदैं वा भएकै पात्रहरुलाई आफ्नै कम्पनाशिलतामा बिभिन्न आवरणमा सम्झिदै,
बिभिन्न घटनाक्रममा ढाल्दै उनीहरुको भविष्यको आंकलन गर्छौं । कल्पनाशीलताको यो
कुम्भमा कहिले वास्तविकताले कल्पनाशीलतालाई अँगाल्छ, कहिले कल्पनाशिलताले
वास्तविकतालाई, र यी दुवैको आपसी सम्बन्धमा म आफै यी बिचको मधुरो सीमारेखामा हराउन
पुग्छु । बेला-बेला कथाहरु म संग बिभिन्न रुपमा र भावमा आफ्नो अस्तित्व खोजिरहेको
भान पार्छन, कतै यथार्थमा समाहित हुन खोजेको जस्तो संदेश प्रबाह गर्छ अनि निशब्द
हुन्छ; के मेरो कल्पनाशीलताले कतै आकार लिंदैछन ? बर्षौ अगाडी सोचेका कथाहरु के
यथार्थमा परिणत हुँदैछन ? के रंचिदै छ एउटा नयाँ कथा यिनै कलपनाहरु संग मेल खाने
गरी ? भविष्यको अन्यौलतामा बिगतको कल्पना र बर्तमानको घटनाक्रमको अनौठो सङ्केत आखिर
के हो ? के कथाहरु वास्तविक रुपमै जीवन्त हुन प्रसव समय बीच गुज्रिदैछन ? अनि पात्रहरुको
मानसपटलमा के खेल्दै छ ? के हुँदै छ ? म आफैले कोरेको कथाको, आफैले सोचेका पात्रको
भावना, आज केलाउन असमर्थ भएर निरिह भइरहेको जस्तो लाग्छ ।
धेरै भयो ति कथाहरुबाट मैले आफ्नो ध्यान
हटाएको र ति पात्रहरुसंग भेट गरेको, त्यसैले आज तिनीहरु संगको आत्मियतालाई मैले आफ्नो
अनुभव अनुरुप ढाल्न सक्दिन न ति पात्रहरु मलाई वास्तविकता अनुभूति दिलाउन न नै आज
सक्षम छन् । उनीहरु आफ्नै संसारमा आफ्नै योजना र आवश्यकताहरुमा व्यस्त छन र आफ्नै
भबिष्य र बर्तमान संग खुशी होलान । आज ति मेरा लागि र म तिनका लागि बिगत, हुन बाट
जोगाउने वा बनाउने , आदि इत्यादि प्रयोजनको लागि मात्र कुनै अवस्थामा वा समयको
कुनै घडीमा मानसपटलमा जीवित होलान वा सोचे भन्दा बिपरित बिर्सन नदिने, सम्झिरहने
पाटोको एउटा आधार होलान , जे होस् , जस्तो होस् – ति आफ्नै र म आफ्नै आवस्था बाट
आज लम्किरहनुपर्ने बाध्यता वा समय को माग छ ।