अन्तराष्ट्रीय युवा दिवसको अवसरमा सम्पुर्ण युवा साथीहरुमा नेपाल प्रगतिशील
युवा मंचको तर्फबाट शुभकामना । आजको दिनले थन्केर बसेको युवा
सशक्तिकरणको नारालाई पुर्णता दिलाउन कोसेढुङ्गाको भूमिका खेलोस । युवामा
नयाँ जोश र सिर्जनात्मक सोचको बिकास गरोस र युवा परिचालनले देशको
सर्वाङ्गिण बिकासमा टेवा पुर्याओस ।
यो दशक युवा मैत्री हुनै पर्छ जसका लागि राज्य संयन्त्र युवा जागरण र
सशक्तिकरणको खातिर दिन दुई गुणा रात चौगुणा किर्याशलिल भएर लाग्नुपर्ने
चुनौती छ र सम्पुर्ण युवा शक्ती होस्टेमा हैँसे गर्दै अगाडी बढ्नुको कुनै
बिकल्प छैन ।
संयुक्त राष्ट्रसंघले यस्पाली युवाको बसाइँ सराइँ र बिकास बिचको अन्तर
सम्बन्धलाई मुख्य कार्यबस्तु बनाएको छ । हाम्रो देश युवा पलायनको
डरलाग्दो परस्थितीबाट गुज्रीरहेको छ । चरम राजनितिक अस्थिरता र युवा
परिचालन,उत्थानका बिषयमा राज्यको उदाशिनता र प्रभावकारी युवा नितिको अभाव
आज सम्मको अवस्थामा युवा पलायनको मुख्य कारणको रुपमा हेरिँदै आएको छ । तर
युवामा देखिएको बिदेश मोह र स्वदेशमा केहि पनि गर्न सकिँदैन भन्ने सङ्किर्ण
मानसिकताले पनि यस्मा मलजल गरेको देखिन्छ जसलेगर्दा राज्यको लगानी बालुवा
पानी खानाए जसरी खेर गैरहेको छ ।
युवा बिकास र समृधिको मेरुदण्ड हो ! युवालाई सधैँ यसरिनै परिभाषित गरियो तर
आज सम्म युवालाई कसरी देश भित्रै राखेर युवाशक्ती र उनीहरुको नयाँ
बिचारलाई देश बिकासमा लगाउने भन्ने ठोस योजना न राज्यले चासोका साथ बनायो न
त अरु सरोकार पक्ष नै यस्मा कृयाशिल देखिए , जस्को फलस्वरुप कयौँ युवा
कहिल्यै नफर्किने गरी बिदेशीए कयौँ नफर्किने सोचमा बिदेशमै हराइरहेका छन र
देश बिकासमा लाग्नुपर्ने हातहरु हरेक दिन त्रीभुवन अन्तराष्ट्रीय
बिमानस्थलको बाटो हुँदै देश छोडिरहेका छन र त्यतिकै संख्यामा कयौँ युवा
भारत हुँदै पनि देश छोड्दै छन !!
देशका राजनितिक दलहरु पनि युवाको सवालामा जिम्मेवार भएको देखिन्न । सत्ता
प्राप्ति, खुट्टा तानातान र भ्रष्ट्रचार नै उनिहरुको मुख्य एजेण्डा भैरहेको
सर्वबिधितै छ । चुनाबी माहोलमा भोट तान्नको खातिर युवा लक्षित कुराहरुले
घोषणापत्रका पाना भरिए पनि ब्यबहारत युवा कहिल्यै उनिहरुको प्राथमिकतामा
परेन्न ! उनिहरुको लागी युवा ध्वंश मच्चाउने साधन मात्र भएको देखियो ।
बिभिन्न आन्दोलन , अपराधमा दलहरुबाट युवा परिचालित भयो जस्ले युवामा रिसराग
, चाकडी प्रथा बढाएको छ र युवालाई अपराधिकरण तर्फ ढकेलेको छ ।
देश लामो जनयुद्धबाट गुज्रीयो !! यो अवधिमा बाह्र हजार भन्दा बढिले ज्यान
गुमाए जस्मा अधिकांश युवानै थिए । बिभिन्न क्षेत्रमा कार्यरत युवा
साथिहरुले यो अवधिमा ज्यान गुमाए । चाहे राज्य पक्षबाट होस वा चाहे
विद्रोही पक्षबाट होस बिभिन्न बाहानामा ठुलो मात्रमा युवा शक्ती देशले
गुमायो । यसैको असर स्वरुप ठुलो संख्यामा बिदेशिने युवाको अनुपात बढ्यो ।
देश युवा बिहिन जस्तै अवस्थामा पुग्यो । गाउँ गाउँमा महिला ,बालबालिका र
बृद्ध ,बृद्धा बाहेक अरु देखिन छाड्यो ।
जनयुद्धको समाप्ती पछी स्थितिमा केहि सुधार आए पनि अवस्था अझै पनि नाजुक छ ।
युवा कै बलले देश गणतन्त्रमा प्रवेश गरे पनि अझै पनि राज्य संयन्त्र युवा
मुखी हुन सकेको छैन र निती कार्यक्रम पुर्णरुपमा युवा मैत्री बन्न सकेको
छैन जुन दुर्भाग्यपूर्ण छ । यसरी बिभिन्न कोणलाई केलाएर हेर्दा युवा
पलायनको मुख्य कारण राज्य संयन्त्रको उदासिनता र अन्य सरोकार पक्षको गैर
जिम्मेवारी नै हो भन्ने बुझिन्छ तर यती हुँदा हुँदै पनि अनुपातमा केहि
तलामाथि भए पनि युवाले महत्व नपाउनुमा युवा आफै पनि दोषी छन !
युवा जमातमा देखिएको चरम बिदेश मोहले उनिहरुलाई स्वदेशमा अडाउन सकेको छैन !
लहलहै, देखासिकी र रवाफको लागी नि युवा बिदेशिने क्रम बढ्दो छ जसले गर्दा
देशमा सम्भावना भए पनि उनिहरु त्यसको पहिचान गर्न चुकिरहेका छन वा भनौ
चाहिरहेका छैन्न र देशमा केहि गर्न सकिँदैन भन्ने सङ्किर्ण सोचले डेरा
जमाउँदै गएको छ, जसलेगर्दा बध्यता नहुँदा पनि युवा बिदेशिने गरेका छन ।
युवा जमातमा बिलिन हुँदै गएको सिर्जनात्मक सोच, केहि गर्न सक्ने
आत्मबिश्वास र हराउँदै गएको सकरात्मक दिशा निर्देशले नि युवालाई देशबाट
लखेटिरहेको छ । हो देश सङ्करमणकालको चरम अवस्थामा छ तर यती हुँदा हुँदै
पनि यहाँ चुनौती सहितको ठुलो सम्भावना छ जुन आज सम्म नियाल्ने प्रायस समेत
भएको छैन । राज्य संयन्त्रलाई युवा मैत्री बनाउन युवा आफै जगरुक भएर सरोकार
पक्षलाई झकझकाउनु पर्छ तर यसका लागी युवा आफै तयार भएको देखिन्न, न यो
कुरा उनिहरुको प्राथमिकतामा नै परेको देखिन्छ जसले गर्दा राज्य आज पनि
पुरानै ढाँचामा चलिरहेको छ ।
यती हुँदा हुँदै पनि बिदेशको बाटो नरोजी देशमै केहि गर्न सकिन्छ भनेर
मिहेनेत गरिरहेका युवाको पनि कमी छैन ।अचेल हरेक दिन पत्रपत्रीका यस्ता
उद्यमशिल युवाहरुको पौरखले भरिएको छ जस्ले कालो बादल पछाडिको चाँदिको
धर्कोलाई अझै जिवित नै राखेको छ र सन्देश दिएको छ ति तमाम पलायन भएका
युवाहरुलाई गर्न खोजे स्वदेशमै अवसरको खानी छ, बिदेशिको अगाडी हात फैलाई
रहनु पर्दैन ।
बिदेशमा गएर जस्तो काम गर्न पनि तयार हुने हाम्रा युवा साथिहरु स्वदेशमै
काम गर्न भने नाक खुम्च्याउँछन । यसले युवाको बिदेश मोह बाध्यता नभइ
सौखिनताको प्रकास्टा हो भन्ने प्रमाणित गरेको छ । सुबिधा सम्पन्न जीवन र
मनग्य आम्दानिको दिवा सपना बोकेर गएका युवा बिचल्लिमा परेको,दुर्व्यासनिमा
परेको,अकालमा ज्यान गुमाएको जस्ता खबरले सधैँ प्राथमिकता पाएको छ । यसले
बिदेश पनि सुरक्षित छैन र त्यहाँ पनि जीवन संघर्षपूर्ण नै छ र स्वदेशमा
भन्दा नि ठुलो चुनौती समाना गर्नु पर्छ भन्ने तथ्यलाई प्रमाणित गरेको छ तर
त्यही मेहिनेत आफ्नो माटोमा गरे यस्ले आफ्नो र समग्र देशकै काँचुली
फेर्नेथ्यो । तर बुज्दा बुज्दै पनि हाम्रा अधिकांश युवा साथी केहि नसोची
एकोहोरो हामफाल्छन र पछुताउँछन ।
हामी भन्दा बिदेश बिकासीत छ र धेरै प्रगती गरेको छ यसले गर्दा त्यहाँ धेरै
नयाँ प्रबिधी र सोच भित्रीएको छ जुन हामीले बिकास गर्न धेरै समय लाग्छ
तसर्थ त्यस्ता सिप , प्रबिधी सिक्न र त्यस्लाई आफ्नै माटोमा प्रयोग गर्न
बिदेश जानै पर्छ तर बिदेश पुगेका युवा स्वदेश पुन: फर्केर स्वदेशमै त्यो
सिप प्रयोग गर्ने युवाको अनुपात निकै नै कम छ । ति युवालाई स्वदेश फर्काउन
राज्य नि तदारुक्ताको साथ लागेको छैन । तसर्थ गएका युवा पुन: फिर्ता
ल्याउन राज्य नि लाग्नुपर्ने समय आइसकेको छ । उचित सिप , पढाइ पार गरेका
युवालाई स्वदेशमै केहि गर्ने वातवरण मिलाउन तर्फ राज्य लाग्नुपर्छ ।
आर्थिक सहयोग , सुरक्षाको प्रत्याभूति दिलाउन राज्य चुक्नु हुँदैन ।
राम्रो गर्नेलाई पुरस्कित गर्न र गलत गर्नेलाई दण्ड जरिवाना गर्न राज्य
हिच्किचाउनु हुँदैन । हाम्रो देश आर्थिक हिसाबले बलियो छैन न त्
स्वाभालाम्बी तसर्थ सोचे जतिको लागानी र सुबुधा पुर्याउन सक्दैन त्यसैले
राज्यबाट मात्र बढि अपेक्षा गरेर बिदेशमा नै हराउनु भन्दा सिमित साधन
स्रोतको अवस्थामा पनि चुनौती सामाना गर्ने आत्मविश्वासका साथ स्वदेशकै भलो
हुनेमा लाग्नुपर्दछ । हामीले नगरे अरु कसले गर्छ ? हाम्रो देश हामी आफैले
बनाउने हो अरु कोहि आएर यो देश हाम्रो लागि बनाइदीने छैन तसर्थ देशले के
दियो भन्दा पनि हामीले देशलाई के दियौँ भन्ने उच्चतम बिचार बिकसित गरि
युवा देश बिकासमा होम्मिनुनै पर्छ । हाम्रो एउटा पुस्ताले दुख कष्ट भोगेर
लागे आउने पुस्ताले आफ्नै देशमा बस्न र शिर ठाडो पारेर जीउन सक्ने छन ।
यो समय आरोप पत्यारोपमा लाग्ने भन्दा पनि आफ्नो स्तरबाट सकेसम्मको मिहेनेत
गरेर देशलाई स्वाभलम्भी बनाउन अग्रसर हुने हो । जुन काम युवाको काँधमै छ ।
देशका हरेक नागरिक यस्का लागी तयार हुनुपर्छ । अधिकार र कर्तब्यको उचित
समायोजन गरेर सम्पुर्ण राष्ट्रवादी शक्ती युद्ध स्तरमा लाग्नुको अब बिकल्प
छैन र यसको नेतृत्व युवा जमातले लिनु पर्छ । राज्यका हरेक सरोकार पक्ष
युवालाई मदत गर्न लाग्नुपर्छ र युवा पनि बिदेश बिदेश मात्र नभनेर स्वदेशको
मुहार फेर्न कम्मर कसेर लाग्नैपर्छ । यो अन्ताराष्ट्रीय युवा दिवसले नयाँ
सोच ल्याउन मदत गरोस । सम्पुर्ण युवा समुदायलाई एकीकृत भइ देश बिकासमा
लाग्ने सदबुद्धी प्रदान गरोस । देश युवा मैत्री बनोस र युवा देश मैत्री
बनुन । शुभकामना । ।
